در سال های اخیر موضوع محیط زیست بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است. این مقاله به دنبال استخراج منحنی پویای محیط زیست کوزنتس می باشد. در این پژوهش با در نظر گرفتن یک اقتصاد بسته، یک بخش از سرمایه برای تولید کالا استفاده می شود که موجب تولید آلودگی و تخریب محیط زیست می شود. سرمایه باقی مانده به منظور کاهش آلودگی مورد استفاده قرار می گیرد. در نتیجه بررسی های انجام شده مشخص گردید که منحنی محیطی زیست کوزنتس در خارج از شرایط پایدار و بهینه قرار دارد. لازم به ذکر است این مدل پیشنهاد می کند که اقتصاد باید یک بخشی از سرمایه خود را برای جلوگیری و کاهش فعالیت های مخرب محیط زیست تخصیص دهد. به علاوه تخریب محیط زیست در هر مرحله ای رخ می دهد و به این دلیل می باشد که سرمایه کافی برای ممانعت و کاهش فعالیت های مخرب محیط زیست در مراحل گذشته، تخصیص داده نشده است (تخصیص بهینه در این شرایط نشان شده است)؛ بنابراین، برای بازیابی کیفیت محیط زیست و بهبود آن، یک سرمایه گذاری مناسب نیاز می باشد تا ذخیره سرمایه کافی در اقتصاد نیز ایجاد گردد تا با حرکت از سرمایه گذاری نامطلوب به سرمایه گذاری مطلوب در جهت بهبود کیفیت محیط زیست، بر روی منحنی، سطح آلودگی کاهش یابد.

منحنی کوزنتس زیست محیطی (EKC)، که یک رابطه به شکل U وارونه بین آلودگی و درآمد است، تعمیمی جالب در مورد شیوه تاثیر انتقال یک کشور از فقر به سوی رفاه نسبی روی تغییرات کیفیت محیط زیست به شمار می رود. EKC پیش بینی می کند که با افزایش درآمد یک کشور در مسیر توسعه، ابتدا آلودگی های محیط زیست افزایش می یابد، لیکن با افزایش درآمد سرانه به میزان کافی، آلودگی ها شروع به کاهش می کنند. در این پژوهش در جستجوی آزمون درستی این فرضیه، برای خاورمیانه شامل سیرده کشور از جمله ایران هستیم. برای این منظور از اطلاعات جمع آوری شده برای این کشورها در سال های 1980 تا 2003 استفاده کرده ایم. با توجه به این که تقریبا تمام پژوهش های انجام شده روی EKC بر روی کشورهای توسعه یافته، یا ترکیبی از این کشورها و کشورهای در حال توسعه متمرکز بوده است، این پژوهش، آزمونی منحصر به فرد در این حیطه به شمار می رود. از میان آلاینده های مختلف، Co2 به عنوان آلاینده ای انباره های برای آزمون فرضیه EKC مورد استفاده قرار گرفته است. از بین دو مدل انتخاب شده، نتایج مدل لگاریتم - لگاریتم حکایت از رابطه یکنواخت فزاینده بین آلودگی و درآمد دارد، لیکن نتایج ضعیف بوده و ضرایب متغیرها از نظر آماری معنادار نیستند؛ در حالی که توسل به مدل ساده، تایید فرضیه EKC برای نمونه تحت بررسی را در پی دارد و ضرایب متغیرها معنادار می باشند. با توجه به مطابقت کاملی که مدل ساده با تئوری دارد و نظر به فوت نتایج به دست آمده، مدل یادشده به عنوان مدل پایه مورد استناد قرار گرفته و فرضیه EKC در خاورمیانه را نمی توان رد کرد.

به منظور بررسی راه های ممکن جهت کاهش تخریب محیط زیست همزمان با افزایش تولیدات و رشد اقتصادی، مطالعه ی رابطه ی میزان انتشار دی اکسیدکربن با رشد اقتصادی از طریق شاخص های محیط زیست حائز اهمیت است. در این مطالعه فرضیه ی محیط ‎ زیستی کوزنتس از طریق دو شاخص عملکرد محیط زیست و شاخص رشد اقتصاد سبز برای داده های تابلویی 134 کشور از سال های 2018-1980 با استفاده از مدل اثرات ثابت و تحلیل پوششی داده ها بررسی شده است. تمامی مدل ها و رگرسیون ها از طریق نرم افزار آر-پراجکت انجام شده است. نتایج نشان دهنده ی تأیید فرضیه ی محیط زیستی کوزنتس توسط هر دو شاخص است. در ادامه با استفاده از مدل اثرات ثابت، تأثیر تجارت، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، آموزش و همچنین تحقیق و توسعه بر روی هر سه شاخص محیط زیست کوزنتس، عملکرد محیط زیست و رشد اقتصاد سبز بررسی شده است. نتایج بررسی تأثیر همزمان تمامی متغیرها بر روی هر یک از شاخص های محیط زیستی نشان می دهد که در این بین تجارت، تأثیر معناداری روی منحنی محیط زیست کوزنتس و شاخص عملکرد محیط زیست دارد. پارامتر تجارت در منحنی محیط زیست کوزنتس بر افزایش مثبت انتشار دی اکسید کربن و در شاخص عملکرد محیط زیست بر بهبود عملکرد محیطی کشورها تأثیرگذار است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی تنها روی منحنی محیط زیست کوزنتس تأثیر معناداری دارد که باعث افزایش انتشار دی اکسیدکربن می شود. همچنین مشخص شد در حالی که رشد آموزش تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص عملکرد محیط زیست دارد، رشد تحقیق و توسعه بر روی هیچ یک از شاخص ها تأثیرگذار نیست. طبق نتایج این مطالعه به سیاست گذاران پیشنهاد می گردد در پیش برد اهداف توسعه ای و افزایش سطح رفاه شهروندان نسبت به محاسبه انواع شاخص های محیط زیستی اهتمام ورزند تا اندازه گیری دقیقی از سطح توسعه پایدار خود به دست بیاورند. در نتیجه عوامل مؤثر بر این شاخص ها، همانند تجارت و آموزش در این مطالعه، قابل شناسایی است که می تواند در تسریع توسعه پایدار مؤثر باشد

در میان آلودگی های محیط زیستی، آلودگی آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا مقدار این منبع حیاتی در جهان تقریبا ثابت است و آلودگی آن به شدت بر سلامت انسان اثر می گذارد. از این رو ارتباط تولید و آلودگی آب به عنوان شاخصی از تخریب محیط زیست قابل اثبات است به‏گونه ای که می توان فرایند آن را در قالب فرضیات محیط زیستی کوزنتس تحلیل نمود. بر این اساس می توان گفت مراحل اولیه رشد اقتصادی با آلودگی آب همراه است و در سطوح بالاتر درآمد سرانه این روال معکوس می شود. روش بررسی این مطالعه شیوه داده تابلویی است. در مقاله حاضر فرضیات محیط زیستی کوزنتس در دو حالت و برای دو گروه کشور مورد بررسی قرار گرفت: گروه اول: تولید ناخالص داخلی سرانه و گروه دوم: سهم ارزش افزوده صنعت از تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخص رشد اقتصادی، برای گروه منتخبی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. مطابق نتایج حاصل از مدل فرضیه کوزنتس در هر دو حالت، شاخص بودن تولید ناخالص سرانه و سهم ارزش افزوده صنعت، به عنوان معیار رشد اقتصادی برای کشورهای در حال توسعه، مورد تایید قرار می گیرد و برای کشورهای توسعه یافته رد می شود.

زمینه هدف در فرایند توسعه، فعالیت های اقتصادی با اثرات مثبت و منفی زیست محیطی در کشورها همراه است. آنچه به طور فیزیکی و در زمان حال مشاهده می شود تولید محصول و رشد حاصل از آن در فعالیت های اقتصادی است. در حالیکه با ارزیابی زیست محیطی فعالیت های اقتصادی و تشخیص آثار منفی مستقیم و غیرمستقیم آن بر جامعه در زمان حال و آینده می توان آثار خالص فعالیت های اقتصادی را تشخیص داد. روش بررسی بخش صنعت یکی از ارکان اساسی رشد اقتصادی است. سهم بخش صنعت از کل فعالیت های اقتصادی برابر با 16 درصد است که گاها فعالیت های آن همراه با تخریب محیط زیست است. این مقاله به ارزیابی عوامل موثر بر انتشار آلاینده co2 با تاکید بر بخش صنعت برای سال های 94-1360 با استفاده از روش های ARDL و FMOLS می پردازد. یافته ها نتایج این مقاله حاکی از تایید فرضیه زیست محیطی کوزنتس در بخش صنعت ایران است. به عبارتی با افزایش ارزش افزوده، میزان آلاینده افزایش می یابد اما نرخ آن کاهنده(شکل معکوس U) است. همچنین با افزایش مصرف سوخت های فسیلی و جهانی شدن از منظر شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، میزان انتشار آلاینده افزایش می یابد. بحث و نتیجه گیری مقایسه نتایج حاصل از برآوردهای کوتاه مدت و بلندمدت نشان می دهد حساسیت انتشار آلاینده co2 نسبت به مصرف سوخت های فسیلی و شاخص جهانی شدن در بلندمدت نسبت به کوتاه مدت بیشتر است.

هدف این مقاله بررسی یک رابطه سیستماتیک میان آلودگی زیست محیطی و توسعه اقتصادی در ایران است. منحنی زیست محیطی کوزنتس(EKC) رابطه ای تجربی برای نشان دادن ارتباط میان آلودگی های زیست محیطی و درآمد و رشد اقتصادی است. با آزمون فرضیه EKC این پرسش به صورت ضمنی پاسخ داده می شود که آیا درآمد سرانه بالا و رشد به کاهش آلودگی منجر می شود. این بررسی یکبار با داده های سری زمانی(کشور ایران) و بار دیگر با داده های پانل(استان های ایران) انجام می شود. نتایج تخمین ناپارامتریک در داده های سری زمانی(داده های کشور ایران) و تخمین پارامتریک در داده های پانل(داده های استانی) اشاره به وجود الگوی EKC در ایران دارند. تأیید تجربی الگوی EKC در ایران حکایت از آن دارد افزایش درآمد به تدریج بتواند با فعال نمودن سازوکارهایی از جمله مالیات بر آلودگی، وضع مقررات و قوانین کنترلی، گروههای سبز آلودگی های زیست محیطی حاصل از مراحل اولیه رشد اقتصادی را پاک کرده و از شدت آن بکاهد.

طی سال های اخیر در میان مباحث مربوط به اقتصاد محیط زیست، فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس که رابطهU  وارونی را بین شاخص های توسعه اقتصادی و آلودگی برقرار می سازد، اهمیت فراوانی یافته است. در این کار، مطالعه منحنی فوق به صورت منطقه ای در سطح شهر تهران برای پسماندهای جامد این شهر صورت گرفته است. طی دوره مورد بررسی که سال های 1375 تا 1385 را در بر می گیرد، گرچه فرضیه منحنی مزبور به اثبات نمی رسد ولی اثر سیاست تفکیک از مبدا پسماندهای خشک که از سال 1383 به اجرا درآمده بر روی شیب منحنی معنی دار ظاهر شده است.

هدف: اگرچه رابطه بین رشد اقتصادی و تخریب محیط زیست به واسطه توجیحات نظری حاصله از مطالعات تجربی انجام شده از جمله منحنی EKC، مورد حمایت قرار گرفته است، ولی هنوز جامعیت و مقبولیت کافی بدست نیاورده است. بر همین اساس، در راستای هدف اصلی این مطالعه، رابطه بین رشد اقتصادی و تخریب محیط زیست به صورت گذشته نگر در قالب فرضیه منحنی محیط زیستی کوزنتس و انواع شاخص های محیط زیستی مورد بررسی قرار می-گیرد. روش شناسی پژوهش: این تحقیق به صورت پژوهشی و با استفاده از روش های تحلیل واژگان کلیدی انجام شده است. جامعه این پژوهش را کلیه مقالات علمی (پژوهشی و مروری) در پایگاه های وب آو ساینس (WOS)، اسکوپوس (Scopous) و نشریات علمی جهاد دانشگاهی (SID) تشکیل می دهد. در مجموع تعداد 1340 رکورد در قالب های مختلفی نظیر مقالات، کتاب ها، همایش، کنفرانس ها، چکیده و یادداشت ها استخراج شد. در این میان به تعداد 340 رکورد مربوط به مقالات علمی (پژوهشی و مروری) بوده است که از این تعداد 122 رکورد را مقالات دارای واژگان کلیدی به خود اختصاص داده اند. بر همین اساس، این مقالات جهت تجزیه و تحلیل در نظر گرفته شدند. یافته ها: با توجه به نتایج متفاوت و متضادی که حاصل کار بسیاری از محققین در این زمینه بوده است و با توجه به این که نوع شاخص های محیط زیستی بکار برده شده در همه این مطالعات، نماینده و شاخصی کامل و جامع برای متغیر کیفیت محیط زیست نمی باشد، نتایج بدست آمده نامعتبر بوده و نمی توانند معیار و ملاک درستی برای اتخاذ و اجرای سیاست های مناسب اقتصادی-محیط زیستی باشند. اصالت/ارزش افزوده علمی: بکارگیری یک شاخص ترکیبی که بتواند همه ابعاد مربوط به آلودگی محیط زیست را بیان کند و نماینده درستی برای کیفیت محیط زیست در حوزه مورد بررسی باشد، می تواند تحلیلی درست و دقیق-تری را در بررسی منحنی محیط زیستی کوزنتس در تحقیقات آتی ارائه دهد.

بیش تر فعالیت های اقتصادی ناگزیر به استفاده از منابع طبیعی بوده و در عین حال با انتشار پسماندهای ناشی از تولید در محیط زیست سبب به وجود آمدن فشار بر اکوسیستم طبیعی می شوند. در ادبیات اقتصادی، رابطه بین افزایش تولید و درآمد سرانه با تخریب و آلودگی محیط زیست به صورتU معکوس بوده و با عنوان منحنی کوزنتس شناخته می شود. آلودگی هوا یکی از مصادیق آلودگی محیط زیست می باشد که به عنوان یک معضل جدی جهانی به ویژه در کلان شهرها مطرح می باشد.در این تحقیق تلاش شده است فرضیه زیست محیطی کوزنتس با استفاده از اطلاعات سری زمانی سالانه اقتصاد ایران طی سال های 2006-1960 و با بهره گیری از روش غیرخطی انتقال ملایم LSTR مورد آزمون تجربی قرار گیرد. در این راستا از گاز دی اکسیدکربن به عنوان شاخص آلودگی محیط زیست استفاده شده است. یافته های تجربی تحقیق دلالت بر این دارد که فرضیه زیست محیطی کوزنتس در ایران مورد تایید قرار نمی گیرد. هم چنین نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه مثبت غیرخطی بین درآمد سرانه و دی اکسید کربن سرانه وجود دارد. با استفاده از روش مذکور که مدل دو رژیمی (وجود دو رابطه) بین متغیرها را مورد تایید قرار می دهد، اثر افزایش درآمد سرانه بر آلودگی محیط زیست همواره مثبت بوده ولی در سطوح پایین درآمدی (رژیم اول)، نرخ افزایش آلودگی نسبت به رژیم دوم که شامل سطوح بالای درآمدی است بیش تر می باشد. در این مطالعه سطح درآمد آستانه (نقطه تغییر رژیم) نیز مشخص می شود.

طبق فرضیه زیست محیطی کوزنتس یک رابطه U برعکس میان سطح توسعه یافتگی جوامع و میزان آلودگی های زیست محیطی وجود دارد. آلودگی هوا یکی از مشکلات زیست محیطی است که در سال های اخیر و همگام با توسعه جوامع، صنعتی شدن و رشد تکنولوژی، به خطری جدی برای بشر تبدیل شده است. مطالعات انجام شده در مورد گازهای آلاینده منطقه ای و محلی یک رابطهU  برعکس بین آلودگی سرانه و GDP سرانه یا شاخص توسعه انسانی (HDI) را اثبات می کند؛ اما در مورد گازهای آلاینده جهانی مانند CO2 نتایج بررسی ها متفاوت است. در این مطالعه رابطه انتشار سرانه دی اکسید کربن و شاخص توسعه انسانی به کمک داده های تلفیقی (پنلی) در قالب فرضیه کوزنتس، برای کشورهای آسیای جنوب غربی و کشورهای عضو پیمان کیوتو در دوره 1990-2004 مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج بررسی برای کشورهای آسیای جنوب غربی یک رابطه افزایشی خطی بین انتشار CO2 وHDI  را نشان می دهد و این رابطه برای کشورهای پیمان کیوتو به صورت یک رابطه N شکل به دست آمد.